تحلیلی بر تجربه، نقاط قوت و چالشهای مهمترین رویداد طراحی کشور
مقدمه
برگزاری رویدادهایی مانند هفته دیزاین تهران در شهری مثل تهران، اتفاقی ارزشمند و رو به رشد است. چنین رویدادهایی میتوانند نقش مهمی در فرهنگسازی، توسعه صنعت طراحی، ارتقاء کیفیت زندگی شهری و آشنایی مردم با مفهوم دیزاین داشته باشند.
با این حال، طبیعی است که هر جریان تازهای با چالشهایی همراه باشد؛ چالشهایی که تنها با بازنگری و رشد سالبهسال میتوان آنها را برطرف کرد. اگر این روند ادامه پیدا نکند، تأثیر حقیقی رویداد بر صنعت و جامعه کمرنگ خواهد شد.
⸻
۱) برندینگ رویداد
برندینگ هفته دیزاین یکی از مهمترین عناصر شکلدهنده تجربه مخاطب است.
استفاده از گربه بهعنوان عنصر بصری اصلی، انتخابی خلاقانه و مرتبط با هویت تهران بود. اما سبک تایپوگرافی و طراحی پوسترها، بیش از حد فانتزی و کودکانه بهنظر میرسید؛ در حالی که یک رویداد حرفهای و تخصصی در حوزه طراحی صنعتی، طراحی محصول و طراحی تجربه میتواند از پرستیژ بصری بسیار بالاتری برخوردار باشد.
یک هویت بصری قوی میتواند هفته دیزاین را به الگویی برای دیگر رویدادهای فرهنگی و طراحی در ایران تبدیل کند.
⸻
۲) طراحی تجربه و اطلاعرسانی
رویدادی که نامش «هفته دیزاین» است، باید بیش از هر چیز نشان دهد دیزاین چگونه میتواند کیفیت یک تجربه را بهتر کند.
در رویداد امسال، تنوع لوکیشنها فرصت خوبی برای تجربه شهری ایجاد کرده بود، اما نبود گرافیک محیطی کافی، پوسترهای راهنمای شفاف، اینفوگرافیهای منسجم، نقشههای مسیر و سیستم اطلاعرسانی دقیق باعث شد تجربه مخاطب در برخی بخشها دچار سردرگمی شود.
یک رویداد طراحی باید:
•مسیر حرکت مخاطب را طراحی کند
•اطلاعات را بهصورت واضح، یکپارچه و در نقاط درست ارائه دهد
•از رنگ، تایپوگرافی و نشانهگذاری برای راهنمایی درست استفاده کند
•مخاطب را بدون ابهام بین فضاها هدایت کند
وقتی صحبت از «دیزاین» است، اطلاعرسانی فقط انتقال داده نیست؛ بلکه ساخت یک تجربه کاربری مؤثر است. هفته دیزاین تهران میتواند با استفاده بهتر از دیزاین، به الگوی سایر رویدادهای کشور تبدیل شود.
⸻
۳) افراد، برندها و مسئله پروموشن
در بخشهای مختلف رویداد، تکرار چهرهها و تمرکز روی کامیونیتیهای مشخص قابل مشاهده بود. این موضوع میتواند تنوع و جریانسازی واقعی را محدود کند.
اما مسئله مهمتر، ورود برندهایی است که از این فرصت برای پرزنت کردن محصولاتی استفاده میکنند که اصالت و کیفیت طراحی ندارند و تلاش میکنند خود را «مولف دیزاین» معرفی کنند.
این یکی از مخاطرات جدی چنین رویدادی است؛ زیرا:
•مرز میان طراحی واقعی و محصول تجاری سطحی مخدوش میشود
•فرصتهای دیده شدن برای طراحان جوان کاهش مییابد
•رویداد از فضای تخصصی به فضای تبلیغاتی تبدیل میشود
نکته ارزشمند، اختصاص فضایی به ارائه آثار طراحان جوان در نمایشگاه بینالمللی بود؛ اقدامی که باید تقویت و گسترش یابد تا صدای طراحان واقعی شنیده شود.
⸻
۴) پانلها و ورکشاپها
پنلهای بحث و ورکشاپها از مهمترین ابزارهای انتقال دانش طراحی هستند، اما در رویداد امسال عمق و محتوای تخصصی کافی کمتر دیده شد.
با اینکه عنوان بسیاری از پنلها مرتبط با طراحی بود، اما بحثها کمتر به تحلیل طراحی، مسئلهمحوری، روشهای طراحی، طراحی محصول یا آینده دیزاین پرداختند.
وجود ورکشاپها و گفتوگوهای جدی میتواند سطح آگاهی و شناخت مخاطبان را بالا ببرد و جایگاه دیزاین را در جامعه روشنتر کند.
⸻
۵) تمایز میان هنر و دیزاین
یکی از موضوعات مهمی که در رویدادهای طراحی باید جدی گرفته شود، مرزبندی میان هنر و دیزاین است.
دیزاین مسئلهمحور، کاربردی و تابع نیاز است؛
اما هنر بیان شخصی، احساسی و بدون الزام به حل مسئله.
در بسیاری از آثار و ارائهها، این مرزبندی نادیده گرفته شده بود.
در حالی که در ایران، که دیزاین هنوز در حال شکلگیری است، روشن کردن این تفاوت ضروری است تا نقش واقعی طراحی در صنعت و زندگی روزمره گم نشود.
نبود گفتگو درباره این تمایز در پنلها نیز یکی از نقاط خالی رویداد بود.
⸻
۶) رابطه تهران و دیزاین
با توجه به عنوان رویداد، انتظار میرود تهران نهفقط بهعنوان محل برگزاری، بلکه بهعنوان موضوع، الهام و مسئله وارد برنامهها شود.
تهران شهری پرچالش، چندلایه و مسئلهمند است و میتواند زمینهای بسیار غنی برای گفتوگوهای طراحی باشد:
از طراحی شهری و مبلمان شهری گرفته تا هویت بصری، تجربه رفتوآمد، کیفیت فضاها، سبک زندگی و حتی آیندهپژوهی در حوزه طراحی.
پرداختن به رابطه میان «تهران و دیزاین» میتواند آغازگر جریانهایی تأثیرگذار در کیفیت زندگی شهری باشد و هفته دیزاین باید در سالهای آینده نقش فعالتری در این حوزه ایفا کند.
⸻
جمعبندی
هفته دیزاین تهران رویدادی ارزشمند و رو به رشد است؛
اما برای تبدیل شدن به یک جریان واقعی و اثرگذار در صنعت طراحی ایران، نیاز به:
•هویت بصری قویتر
•طراحی تجربه دقیقتر
•مرزبندی جدیتر میان هنر و طراحی
•حضور متنوعتر طراحان و برندها
•و محتوای تخصصی عمیقتر
دارد.
با رشد دورهبهدوره، این رویداد میتواند به یکی از مهمترین رویدادهای طراحی در منطقه تبدیل شود و نقشی جدی در فرهنگسازی و ارتقای کیفیت زندگی در تهران ایفا کند.